Νύχτες σε άλλο πλάνο και παράθυρο .

(αφήγημα μυθοπλασίας )

Του Χρήστου Νιάρου

Μελβούρνη 2022.

«Κάποιος άνθρωπος βάζει σκοπό της ζωής του να ζωγραφίσει τον κόσμο. Χρόνια ολόκληρα γεμίζει μια επιφάνεια με επαρχίες, βασίλεια, βουνά, κόλπους, καράβια, νησιά, ψάρια, σπίτια, εργαλεία, άστρα, άλογα και ανθρώπους.

Λίγο πριν πεθάνει, ανακαλύπτει ότι αυτός ο υπομονετικός λαβύρινθος των γραμμών σχηματίζει την αυτοπροσωπογραφία του»

(«Δημιουργός», Χ.Λ.Μπόρχες, 1960).

Σπαράγματα αλήθειας φέρνουν οι νύχτες που φύγανε ή τραπήκανε σε φυγή και διεκδικούν από το χρόνο μου ,ένα ακόμη κομμάτι κατανόησης και μιάς δεύτερης ευκαιρίας αποτίμηση .Κάτι σαν επαναπροσδιορισμό ,μιά δεύτερη απόσταξη των χειλιών και μια πιθανότητα καλύτερης θέασης των ματιών.   Σινιάλα στα παράθυρα της μνήμης ,με τα καινούργια δεδομένα της νύχτας ,γίνονται μια πραγματικότητα που ταξιδεύουν το τώρα .

Νύχτα γίνονται αυτά τα ταξίδια . Δεν μακραίνουν τα καράβια τους ,ούτε και τα βήματα τους χάνονται ή χαθήκανε  ή δεν πήγανε στο βρόντο χωρίς πυξίδα και σειρά . Καθώς  ,όπως φαίνεται και μάλλον είναι μια αλήθεια  εδώ πού τα λέμε ,δεν χαθήκαν τόσο γρήγορα και αδιάφορα τα χνώτα και οι γραμμές των δευτερολέπτων τους . Κινούν νήματα και νοήματα που φέρνουν από το χτές τους ,πολύ , μα πάρα πολύ καλά.

Νύχτες αύπνες ,ακατοίκητες κατοικημένες με μοναξιές του πλήθους ,του ενός,του κανένα ,του καθένα ,της στιγμής ,της ροής του χρόνου , των ειδήσεων  ,των συνειρμών γυροφέρνουν ,καραδοκούν,δοκούν,επιδιώκουν,διώχνουν ,φέρνουν άλλες νύχτες .

Νύχτες του τυχαίου,του μοιραίου ,του διπλανού, του αλοπαρμένου ,του άγνωστου  χι , του ψι ,της γάτας που σε κοιτάει ,της στιγμής που δεν υπάρχει αιωρούνται και γυροφέρνουν .

Νύχτες των εικόνων ,νύχτες και νύχτα των κεριών ,των σταγόνων ,των υποστέγων  ,των χαρτιών ,των μηνών ,των αναγκαίων ,της αξιοπρέπειας , των θυμών ,φτιάχνουν τα δρώμενα του τώρα .  Νύχτες του φαντάζομαι και του υπάρχω ,νύχτες νοσταλγίας ,ελεγείας ,παραπόνου ,πόνου ,βροχής και χαμόγελου συμπλεούν και βηματίζουν ακόμη ,απνευστί και χωρίς προαπαιτούμενα .

Νύχτες που ταξιδεύουν την πανίδα και χλωρίδα των στιγμών και από λιμάνι σε λιμάνι το καημό τον πάνε ,υπήρξαν όμως και ορίζουν το κάθε δευτερόλεπτο σαν εξομόληση σαν ανάγκη .  Από τον αέρα στον αέρα  το είναι τους , σε γυροφέρνει . Και με ό,τι γυροφέρνει  και  οι μυρουδιές τους , μυρουδιές σου ,μιά στο χώμα και μια στό χάρτη του χρόνου ,φτιάχνουν και φτιάχνεις ,μύθους και δρομολόγια .  Παράλληλα και κάθετα φτιάχνεις δρομολόγια .

Κανένα τους εισητήριο ,τικέτο ,δεν έχει λήξει . Χωρίς ελέγχους και διόδια και φανάρια πλοηγούν ,οδηγούν  σιωπές ,επιπλέουν στα κύματα ,παιρνούν ,βουτάνε στου χρόνου τα κιτάπια  και στα όνειρα με ό,τι ορίζει ο καιρός .   Ζόρικες οι νύχτες μερικές φορές  ,σαν σκαλοπάτια πολυκατοικίας και κατηφοριές απότομες που αξίζει ή δεν αξίζει  να τις διαβείς ,και με ένα πρέπει τα κουτσοκαταφέρνεις . Μα ,τις νύχτες εκείνες που τις κοιτώ στα μάτια και που η σιωπή τους είναι ένας μονόλογος χωρίς σενάριο ,στέκομαι  σημειωτόν ,στήνω και αυτί αλλά και  τους δίνω και το λόγο.   Γιατί οι νύχτες που φύγανε σαν σελίδες ημερολογίων ,η χοάνη του χρόνου  έκανε την δουλειά της καλά .  Εκεί κατοικούν .  Νύχτες και νύχτες   που δεν  μοιάζουν ούτε και μεταξύ τους  έχουν πολλά να πούνε και να διαβάζουν τα μερομήνια του καιρού αλλιώς. 

Αλλά και αν ξεφυλλιστήκανε βιαστικά  σε λάθος χρόνο ,με λάθος ακροατή και παραλήπτη  αλλά και αν μείνανε στα ψιλά γράμματα της σιωπής που μοιάζει με το καιρό των συζητήσεων ως  κυρίως θέμα ,βρίσκουν  το  τρόπο αυτή την ώρα  να επιστρέψουν .

Από κάποιο ντουλάπι ,από κάποιο τοίχο ,από κάποιο ουρανό ,από κάποια φώτα πορείας ,από κάποιο γρανζούνιζμα στην πόρτα ,από μια λέξη ,τα καταφέρνουν και εμφανίζονται ξανά.

Με μια άλλη όμως αυθορμησιά πιά και με άλλη φορεσιά στα λόγια τους ,μα και πιό ώριμες ,εναποθέτουν τις όψεις και τις απόψεις τους.  Δώσανε σημεία ζωής εκεί που πήγανε ,πήρανε ό,τι πήρανε από επιθυμίες και δρόμους και τόπους και νάτες λοιπόν δίνουν το παρόν τους.

Στό πλήρωμα του χρόνου ,μιά ακόμη ξενάγηση στά όνειρα τους είναι μια αλήθεια αδιαπραγμάτευτη . Κάτι σαν συμβατό δότη που ταιριάζει στο σώμα και επιτελεί το λόγο και το έργο ύπαρξης του .

Αφού με νυχτοήμερα λέξεων ζούμε τα ταξίδια που προσδοκούμε -μπορεί και να αιθεροβατούμε στα βιωμένα και το νόημα τους να μην καταλάβαμε με την πρώτη -εντούτοις ,στο καθρέφτισμα των διαδρομών του νού και της καρδιάς ,στην πορεία ή σε κάποια πάροδό τους ,υπάρχουν και άλλα ξέφωτα αλλά και αδιέξοδα . Μέλι γάλα ούτε ήταν ,ούτε είναι .

Αφού όλα είναι όρια των γεύσεων   μιάς πείνας ,μιας δίψας και μιας κουτοφανταςίας και το ξημέρωμα είναι και αυτό ένα μυστήριο ,φαντάζομαι η νύχτα ,το σκοτάδι ,το έρεβος ,το μη φως , με τι να μετριέται και πως να προσδιορίζεται .   Τα ερωτήματα από παράθυρο σε παράθυρο πληθαίνουν τις νύχτες .  Ακόμη και τα φώτα της γιορτής ,των επισκέψεων  ,των τηλεοπτικών παραθύρων  όταν σβήνουν ή κάνουν τον κύκλο τους -μπορεί νωρίς ,μπορεί από συνήθεια - με ένα περάστε σκουπίστε ,τελειώσατε ,έχεις ανοιχτό λογαριασμό .  

Και το μενού της νύχτας έχει ποικιλία . 

Διανυκτερεύουν οι σιωπές ;  Νύχτα με νύχτα τι στεργιώνεις και κεί που πας πώς νάναι άραγε

είναι ; Με τα στραβοπατήματα της νύχτας ξεμπερδεύεις εύκολα ;  Ή πονάνε τα πόδια ; Ποιά επιφωνήματα της νύχτας σερβίρονται δωρέαν ;  Μπορεί και Κατ οίκον .Κατά τεμάχιο και κατά το δοκούν τα ανάκλινδρα όνειρα πότε καταργούνται ;  Ποιά μεγάφωνα εκπέμπουν αναχωρήσεις ονείρων ; Το σκυλί της διπλανής πόρτας γιατί αλυχτάει ; Με ποιά υλικά οι ιδρώτες της νύχτας είναι φτιαγμένες ; Σε ποιά τελική στροφή του φεγγαριού και από ποιά γαλαρία σε βγάζουν όλοι αυτοί οι δρόμοι των σκέψεων ;

Στο πλήρωμα του χρόνου  εμείς παρόντες και απόντες του ,καραβοκύρηδες ,ρεαλιστές ,καπεταναίοι , επιβάτες , περαστικοί, ναυαγοί των τοιχών ,των κυμάτων ,των χρωμάτων μας , σερνόμαστε ,υποκύπτουμε ,παρακάμπτουμε τα χίλια μύρια των νυχτών αλλά ,στεκόμαστε όρθιοι ,στο πέρασμα και στην δοκιμασία του.  Είναι καί αυτό μια εκδοχή των χρόνων . Από όλα του τα ρήματα περνάμε και υπάρχουμε και για τις επόμενες νύχτες  να δείξουμε αντοχή και καλούς τρόπους ένα ακόμη κάλεσμα . 

Όταν δε ,ακούς και την φωνή -την όποια φωνή -μέσα στο σκοτάδι ,κάπου αναρωτιεσαι από που να  έρχεται . Και  σπάει ακαριαία η μονοτονία της σιωπής και ετούτης της στιγμής  με μια περίεργη ηχώ.  

Κάποια φωνήεντα της ,με παρατεταμένα άλφα και έψιλον που έρχονται από την γωνία της νύχτας ,σε συναντούν . Αλλοτε εύηχα ,αλλοτε άηχα ,άοσμα ,ηχηρά είναι όμως όλα δίπλα σου .  Χωρίς τελεία ,χωρίς περισπωμένες οι λέξεις τους από άλλες νύχτες φτιάχνουν παιγνίδι συνειρμών και προτάσεις με τέτοιο αντίλαλο που τίποτε δεν είναι αδιάφορο .

Οι νύχτες όμως , που δεν λογαριάζουν κανένα και τίποτε ,είναι μόνες και κατάμονες σαν την καλαμιά στον κάμπο .  Σαν τον βράχο στο πέλαγος ,σαν αγορά που κατέβαζει ρολά ,σαν αγάλματα της πλατείας που δεν έληξε η δόξα ,οαγώνας και η μπογιά τους ,τιμάς τις νύχτες  που βρέθηκες .

Αλλά και  σαν ξενητιές που δεν βρήκανε πατρίδα ,οι νύχτες έχουν πολλά να πουν  με τα χρόνια .

 Νύχτες περαστικές σαν λεωφορείο της γραμμής και κοντά στο τζάμι στο παράθυρο του βλέπεις τους σταθμούς να αλλάζουν και τα ωραία πάρκα  να σε χαιρετούν .Διαδρομές  γνώρίμες και διάδρομοι υπομονής ,αναμονής με ένα ρολόι στο χέρι,στο τοίχο ,στην οθόνη να μετράει ,να μετράει τα πάντα και το τίποτα.

Άλλες φορές σε πάει  στο άγνωστο ,το αφηρημένο ,με βάρκα την ελπίδα και την πιθανότητα καλών ονείρων και  άλλοτε στο καιάδα του μέσα σκοταδιού . Εκει βυθίζονται ,γκρεμίζονται ,εκτροχιάζονται ,είναι σε άλλο κεφάλαιο και σαν να μην υπήρξανε ποτέ ,τα τίποτα και το πάντα.

 Οι νύχτες στην επαναφορά τους μεθούν με μιά γουλιά έρωτα ,ακούν του κήπου τα απογεύματα και σε μια πίστα από λόγια  και εικόνες χορεύουν . Μιά με τις πυγολαμπίδες ,μιά με τις βροχές ,μια με τα δεδομένα της τύχης και με ό,τι υπάρχει ζωγραφίζουν σκηνοθετούν στο πατάρι της σκηνής του χρόνου .  Ρόλοι και υποβολείς ,τα τίποτε,το τώρα και το πάντα των στιγμών,προσώπων πρόσωπα ,κινήσεις και οι λέξεις τους ,εναλλάσονται .  Χωρίς να ενοχλούν και τις ώρες κοινής ησυχίας των άλλων συνεχίζουν  να αναπνέουν ,να μαγειρεύουν την επόμενη συνταγή των δεδομένων και την ηχώ των χρωμάτων .

Ανοίγω το παράθυρο της κουζίνας για να έρθουν όλες αυτές οι μελωδίες και οι ψίθυροι από τις νύχτες που κατοικούν  γύρω αλλά και στα όρια της εποπτείας και του θεαθείναι . Τίποτε ,μα τίποτε στην τελική δεν είναι μακριά όταν νυχτώνει .

Ανοίγω και το κινητό και με τα εικονομηνύματα ποιήματα που έρχονται αναμετριέμαι .  Διαλέγω μερικά.

Λόγια του ποιητή μας  Τ.Λειβατίδη  σε από ένα από τα πολλά του ποιήματα ´´´´ολόκληρη η ζωή μου δεν ήταν παρά η ανάμνηση ενός ονείρου ´´´´ με ταξιδεύουν αλλά και σε  ένα άλλο παράθυρο μηνύματος ,με λόγια άλλου μας  ποιητή του Δ.Σολωμού ´´´´´πρέπει πρώτα με δύναμη να συλλάβει ο νούς και έπειτα η καρδιά να αισθανθεί ό,τι ο νούς συνέλαβεν ´´´´ γεμίζουν το χρόνο και τα μάτια μου . Εννοείτε συνοδεύονται και με το κατάλληλο χρωματικό κάδράριζμα σαν απόφθεγμα ζωής και πληρότητας .   Εικόνα ,χρώματα και αποςπασπασματικός  λόγος ,ευκολία στην επικοινωνία της εποχής . Δεν ξέρω αν ανοίχτηκαν βιβλία και βιβλία , ή αν ήταν έτοιμα από σελίδες  κουμπιών και  εφαρμογών των κοιν.διχτύων αλλά  κλείνω αυτά τα παράθυρα των συναντηλήψεων και των σύντομων αυτών μορφών επικοινωνιών ,  με ένα χαμόγελο  γρήγορο . Η νύχτα είναι το ζητούμενο.

Κοιτάω  αργά ,αργά και σαν χρονοφύλακας τις σιωπές  του δωματίου στην έλευση  της νύχτας .

 Με το μεγενθυτικό φακό των ματιών  τις κοιτάω να φεύγουν τοίχο τοίχο . Ακούω το αχνό πάτημα της . Μάλλον έτσι το φαντάζομαι . 

Και από το ματάκι της εξώπορτας κόβω την κίνηση του διαδρόμου της πολυκατοικίας . Λίγο πρίν ανανεώσω το ραντεβού μου , με την καθημερινότητα της ρουτίνας και της ανάγκης του μεροκάματου ,  η γειτόνισα που δεν ξέρω το όνομά της ,τριπλό κλειδώνει την δικιά της πόρτα .  Ένα ακόμη δεδομένο .  Δεν ξέρω τον /την δίπλα ,δεν με ξέρει ο /η δίπλα μου . Το ίδιο θα συμβεί και αύριο όπως και χτές το ίδιο έγινε .   

Ομως , γιατί υπάρχει πάντα ένα όμως ,  θα χαιρετηθούμε με νεύματα  τα απογεύματα όταν γυρνάμε ο καθένας από την δουλειά  και με ένα τυπικό χαμόγελο ανοίγοντας ο καθένας το δικό του γραμματοκιβώτιο με τους  λογαριασμούς του στο όνομά του αλλά και τις εκπληκτικές προσφορές της αγοράς των φυλλαδίων των διαφημιστικών θα πούμε ένα τυπικό γειά . Από καθένας ,καθεμιά κανείς ,καμμιά . Παιγνίδια των λέξεων .

Μετά όμως από όλα αυτά , ο καθένας και το καθετί στην νύχτα του.  Στην καλύτερη των περιπτώσεων ,με ένα μπορεί ,σαν πιθανότητα , σαν  θα του τίποτε και του πάντα ,  θα βγούμε ο καθένας  στο μπαλκόνι του ,θα κάνουμε ένα τσιγάρο και θα πούμε καμμιά αλήθεια της προκοπής .  Μπορεί και να κοιτάμε την νύχτα αλλιώς και χωρίς λόγια .   Ετσι θα ξεγελάσουμε και την νύχτα ,την καλή - την καλή πλευρά του μύθου της - και η βραδιά  μας δεν θάναι βάρδια μεροκάματου και λέξεων .