ΚΡΙΤΙΚΗ ΓΙΑ ΤΗ «ΜΑΤΩΜΕΝΗ ΟΛΥΜΠΙΑΔΑ»
από το Θεσσαλονικιό λογοτέχνη Γιώργο Ζωγραφάκη

                                                                                  Θεσσαλονίκη 7-6-1988

 Αγαπητέ μου κ. Σίσκο

« Για να μάθω σωστά ποιος είσαι, μη μου πεις τι διαβάζεις, αλλά τι ξαναδιαβάζεις». Τούτος ο χαρακτηρισμός που έχει γαλατική προέλευση, θα μπορούσε να έχει εφαρμογή σε μένα τον αναγνώστη. Πρώτα ξεφύλλισα, έπειτα περιέτρεξα, κατόπιν διάβασα για να έχω μια σφαιρική εικόνα του έργου που ξεπήδησε από μελέτη και αναπλασιακή δημιουργία για να χαρώ, στη συνέχεια, σαν ένα πνευματικό πλάσμα, με απόλυτη αυθυπαρξία, με μια καταπληκτικά πειστική αυτοτέλεια, πρόσωπα, περιστατικά, εύστοχες αναφορές σε ονόματα, τοπωνύμια, ιστορικά γεγονότα, χρονολογικοί εντοπισμοί που αλυσωτά πλαισιώνουν επεισόδια, συγκρούσεις και όλα τούτα, μέσα σε μια σφύζουσα αναβίωση ανασταίνουν , ασπαίροντα, έναν κόσμο οικείο και ξένο μαζί, ξέμακρο αλλά και σύγχρονο, που φέρνει ως το παρόν μηνύματα που έχουν το απρόσμενο χρώμα της «επικαιρότητας».
Ιστορία, αρχαιολογία, φιλολογία, μεγάλα έργα του λόγου και της τέχνης,
τρόπος ζωής, σκέψεις και συμπεριφορά, συμπλέκονται, αλληλοσυμπληρούν-
ται και φωτίζονται αμοιβαία μέσα από ένα τρυφερό ελληνορωμαϊκό ειδύλλιο,
την αρμονία της ελληνικής φύσης και τέχνης και τη ρωμαϊκή πειθαρχημένη ισ-
χύ ενός κατακτητή που σημάδεψε με την απόλυτη κυριαρχία του την τελευταία
περίοδο της ελληνιστικής ιστορίας με την οριστική επικράτηση στο μακεδονικό
χώρο.

Επιθυμώ, στο σημείο αυτό, να σταματήσω για λίγο στους γενικούς χαρακ-
τηρισμούς και να προβάλω την αρχιτεκτονική του νέου πνευματικοϊστορικού
καρπού σας. Το χαριτωμένο, το τόσο λεπτά δοσμένο επεισόδιο της γνωριμίας
του ρωμαίου με την ελληνίδα που ανοίγει την αυλαία της μυθιστορηματικής
σας ιστορίας και το σκληρό πέσιμο της αυλαίας με θαυμαστή , υποβλητική
ζωντάνια της σύγκρουσης ανάμεσα σε λεγεωνάριους – σκηνή στ’ αλήθεια συ-
ναρπαστική που φανερώνει έναν ώριμο και πειθαρχημένο τεχνίτη του λόγου--
και το ευτυχισμένο τέλος του ειδυλλίου που σας βοήθησε σαν άλλος μίτος της
Αριάδνης να διασχίσετε τη λεωφόρο μιας ελληνορωμαϊκής επαφής , κάτω απ'
την ακατάλυτη λάμψη μιας ολυμπιάδας, όλα τούτα αποτελούν ένα επίτευγμα
που θα μπορούσε να προβληθεί σαν κήρυγμα ειρήνης…

Σημειώνω με πολλή ικανοποίηση πως η στρωτή, χωρίς ακρότητες και
φραστικές δεξιοτεχνίες γλώσσα σας στάθηκε ένα σταθερό και πλούσιο εύ-
καμπτο στοιχείο για να μας μεταφέρετε , χωρίς επιτήδευση, με ανάλαφρη χά-
ρη, σ’ έναν κόσμο που μας ήταν και ξένος και οικείος μαζί και που το άρωμά
του ζει πάντα στο φυλετικό και πολιτιστικό παρόν μας. Αν χρησιμοποιούσα τη
λέξη άυλος, τούτο θα φαινόταν ίσως υπερβολή. Όμως κάθε σελίδα του βιβλίου σας που ιστορεί έντεχνα κάποιο επεισόδιο είναι και μια γόνιμη αναδρομή προσιτή στον αμύητο αναγνώστη, για να του θυμίσει την ακατάβλητη ιστορική συνέχεια του λαού μας, μέσα από τα εγγενή σφάλματα και τις σπάνιες αρετές μας.

Σας ευχαριστώ για τούτη την πνευματική πανδαισία.