Σήμερα  λέγεται και ακούγεται τρομερό πως η καταστροφή που έφερε στον σύγχρονό μας παγκόσμιο πολιτισμό η κορωνοϊκή επιδημία, είναι ανθρώπινο δημιούργημα.  Εάν είναι ή δεν είναι αυτό αλήθεια, όλη η ανθρωπότητα έχουμε την ευθύνη για αυτό και πολλά άλλα.

Μετά το Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο ιδρύσαμε τα Ηνωμένα ΄Εθνη για να λύσουμε τα προβλήματα που έχουμε όλοι μας με έναν πολιτισμένο και λογικό τρόπο και είπαμε όλοι μας όχι άλλος Πόλεμος πια. Ομολογήσαμε πως η ζωή του καθενός μας σε αυτόν τον πλανήτη δεν ορίζεται από εμάς και ότι ο βίος του ανθρώπου είναι τόσο μικρός που και οι κάποιοι πλεονέκτες που θέλουν να πλουτίσουν με τους πολέμους δεν έχουν καιρό να τα απολαύσουν αυτά που κερδίζουν ως λάφυρα από αυτούς.

Αφού είχαμε την ώριμη ιδέα να ιδρύσουμε τα Ηνωμένα ΄Εθνη θα πρέπει να είμαστε σε θέση να δούμε όλοι μας τι μας συμφέρει σήμερα ως ανθρωπότητα. Τι είναι το καλύτερο για όλους μας - με γνώμονα πάντα τη λογική - για τη μικρή ζωή του καθενός μας των 60 ή και 100 χρόνων; Χωρίς κοινό όραμα και αυστηρό προγραμματισμό, μας περιμένει μία ολέθρια καταστροφή που θα είναι κρίμα να τη δούμε στο βραχύ μας βίο. Πώς μπορούμε όμως να αποφύγουμε αυτή την καταστροφή;

Η ΜΟΝΗ ΛΥΣΗ

Δεν υπάρχει άλλος δρόμος παρά μόνο η Μόρφωση για όλο το ανθρώπινο γένος. Μόρφωση – προσέξτε τη λέξη – εννοούμε όταν παίρνουμε μια συγκεκριμένη μορφή μαθαίνοντας γράμματα και καλλιεργούμαστε πνευματικά. Αυτή η μορφή και διαμόρφωση είναι αυτό που ονομάζουμε και Παιδεία: η πνευματική και ψυχική καλλιέργεια, αυτό που σήμερα λέμε και πολιτισμό. Κυρίαρχο στοιχείο της είναι ο σεβασμός μας προς τους άλλους και της ζωής αυτών. ΄Ολα αυτά – και πολλά παρόμοια άλλα - είναι η ανθρώπινη μόρφωση. ΄Ενας τέτοιος μορφωμένος χαρακτήρας – έχουμε την πεποίθηση - πως δεν θα κάνει κακό στους άλλους.

΄Ελα όμως που ο άνθρωπος βαθιά μέσα του κουβαλάει και την κακία και αυτός ο άνθρωπος δεν είναι παρά ’’Λύκος’’ για τον συνάνθρωπό του. Η πνευματική μόρφωση όμως μπορεί άμεσα να συγκρατήσει αυτή την τάση και είναι εδώ που φαίνεται η ανώτερη και ανθρωπιστική καλλιέργεια. Εάν εξετάσουμε τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι άνθρωποι σε όλο τον κόσμο βλέπουμε την ίδια ανάγκη παντού. Είναι ανάγκη πρώτα να αναγνωρίσουμε και ταυτόχρονα να σεβαστούμε την ατομική ελευθερία και τα δικαιώματα του καθενός.

ΕΙΝΑΙ ΑΝΑΓΚΗ Η ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΣΤΑ ΚΟΙΝΑ

΄Ο,τι έχουμε κατορθώσει ως ανθρώπινο γένος, το έχουμε πετύχει μόνο με την κοινή συμμετοχή όλων μας ή και σχεδόν όλων.΄Ενας μορφωμένος άνθρωπος πρέπει να αισθάνεται πως είναι ανάγκη να συμμετέχει ως πολίτης σε όλες τις υποθέσεις που τον αφορούν, γιατί είναι χρέος του.

Παραδεχόμαστε πως το πολιτικό σύστημα της Δημοκρατίας που επικράτησε – σε όποια μορφή του ανά τον κόσμο – μας έφερε την πρόοδο που όλοι μας βλέπουμε σήμερα και λέμε ότι είμαστε πολιτισμένοι. Εάν μπορούσαμε να επινοήσουμε καλύτερο θα το είχαμε υιοθετήσει μέχρι σήμερα. Διαπιστώνουμε λογικά πως πρέπει να το βελτιώσουμε. Πως όμως;

Δεν είναι αρκετό μόνο να ψηφίζει κανείς μία φορά σε τρία ή τέσσερα χρόνια. Στα κοινοβούλια όμως νομοθετούμε κάθε μέρα σύμφωνα με τη θέληση (βουλή) των περισσοτέρων. ΄Ετσι έχουν βελτιωθεί πολλά στο διάβα των αιώνων. Ο εργάτης έχει λόγο σήμερα μέσα στο χώρο που εργάζεται και δεν παίρνει διαταγές μόνο. Ο αγρότης συμμετέχει στην πώληση των προϊόντων του και η εκμετάλλευσή του βαθμηδόν εξαλείφεται. Οι γυναίκες τείνουν να έχουν τα ίδια δικαιώματα με τους άντρες που είναι και το σωστό. Οι μαθητές στα σχολεία έχουν λόγο για την εκπαίδευσή τους και να εκφράζουν τη γνώμη τους και όχι μόνο να ακούνε. Και πάνω από όλα βλέπουμε πως οι άνθρωποι αντιτάσσονται στις προετοιμασίες για πόλεμο, αντί να περιμένουν με απάθεια την καταστροφή τους.

Όλα αυτά - και πολλά άλλα - κατορθώθηκαν μόνο με δίκαιους αγώνες που τους γαλούχησε  η ανθρώπινη μόρφωση και χωρίς αυτήν δεν θα είχαμε πολιτισμό για τον οποίο όλοι μας καυχιόμαστε.

Η ΠΡΟΟΔΟΣ ΜΑΣ

Ως ανθρώπινο γένος – και όχι ως μεμονωμένα άτομα της μικρής μας ζωής – βλέπουμε πως η ανθρωπότητα πέρασε από τρία στάδια τεχνολογικής προόδου. Κατά τη Γεωργική Επανάσταση σταματήσαμε να αναζητούμε την τροφή και με τη γεωργία (γη +έργο) αρχίσαμε να την παράγουμε. Μορφωθήκαμε πώς να χρησιμοποιούμε τα εργαλεία. Κατά τη Βιομηχανική Επανάσταση μάθαμε να χρησιμοποιούμε τον ατμό και το ηλεκτρισμό και περιορίσαμε την ανθρώπινη κούραση. Κατά την Τεχνολογική Επανάσταση η ατομική ενέργεια, τα διαστημόπλοια και κάθε είδους μηχανές αντικατέστησαν την ανθρώπινη σωματική και πνευματική εργασία. Για όλα αυτά όμως θεσπίσαμε νόμους για το καλό όλων μας. Τρέχουμε με τα αυτοκίνητα, αλλά με νόμο - για δικό μας καλό - ορίστηκε όριο ταχύτητας. Εδώ μπορούμε να αναφέρουμε πάμπολλα παραδείγματα.

Τα τελευταία - ας πούμε σαράντα χρόνια - γίναμε μάρτυρες μιας πολύ νέας Υψηλής Τεχνολογικής Επανάστασης με αποκορύφωμα ίσως το Διαδίκτυο, και η τεχνολογία αυτή προσπέρασε τον άνθρωπο και με αυτήν οι πλούσιοι έγιναν πλουσιότεροι και οι φτωχοί φτωχότεροι. Μόνο με αυτήν την τεχνολογία ο άνθρωπος θα μπορούσε να κατασκευάσει τον Κορωνοϊό. Δεν το ξέρουμε όμως αυτό μέχρι σήμερα. Αυτό που πολύ καλά γνωρίζουμε όμως είναι ότι αυτήν την Υψηλή Τεχνολογία, επειδή μας γλύκανε σε πολλά, την αφήσαμε ελεύθερη και δεν σκεφτήκαμε να την τιθασεύσουμε λογικά αν και πολλοί μορφωμένοι έκρουσαν τον κώδωνα του κινδύνου.

Δεν είναι όμως αργά, γιατί και πάλι με την κατάλληλη μόρφωση μπορούμε να αποφύγουμε την καταστροφή. Χρειαζόμαστε εργάτες του πνεύματος που θα μεριμνήσουν να έχει συνέχεια το ανθρώπινο γένος.

Σε όλη αυτή τη μακρά και δύσκολη διαδρομή – και ιδίως τώρα στη δυσκολότερη μετακορωνοϊκή εποχή -  δεν αρκούν μόνο οι πολιτικοί αρχηγοί, αλλά χρειαζόμαστε ανθρώπινα μορφωμένους ηγέτες.