–      ΄Ολοι οι ΄Ελληνες του κόσμου γιορτάζουμε φέτος τη λαμπρή 200ή επέτειο της έναρξης της Επανάστασης του 1821. Ευχόμαστε το νέο μας έτος 2021 να είναι όντως αίσιο και ευτυχές και να το χαρούμε όπως πρέπει και να το τιμήσουμε ακόμη καλύτερα. Υποθέτω πως όλοι μας θα έχουμε την ευκαιρία να δούμε την Ιστορία μας με ένα πιο ώριμο μάτι, αλλά και σωστό χωρίς προκαταλήψεις και μόνο με το φως της αλήθειας.

Είμαστε ένα πολύ μικρό έθνος να έχουμε διαφορές, ειδικά φέτος που ο ίδιος εχθρός και πιο λαίμαργος και βάρβαρος καραδοκεί στα σύνορά μας και ζητάει την εξαφάνισή μας! Ως ΄Ελληνες της Διασποράς ας παραδειγματιστούμε από την Φιλική Εταιρία του 1814 που στη Διασπορά έβαλε τα θεμέλια της Απελευθέρωσης της Ελλάδας και εμείς σήμερα έχουμε ως υποχρέωσή μας να διατηρήσουμε αυτή την ελευθερία για το έθνος μας. Ας οχυρωθούμε στις δικές μας πολεμικές επάλξεις και ελληνικούς προμαχώνες και ας μην μνημονεύουμε στη γλώσσα μας τα τουρκογενή «μετερίζια» που φρονώ πως μάς υποβιβάζουν στη δική μας κρίση και στο δικό μας πολιτισμό. Ο τίτλος του σημερινού μου σημειώματος - εάν δεν υπήρχε η Ελληνική Γλώσσα - δεν μπορούσε να αποδοθεί σε ΚΑΜΙΑ ευρωπαϊκή γλώσσα για τον απλούστατο λόγο ότι όλες αυτές οι γλώσσες δεν είχαν τέτοιες λέξεις στο γλωσσικό τους οπλοστάσιο. Αυτό είναι το κύρος της γλώσσας μας που κουβαλάει μαζί της και τον πολιτισμό μας.

ΜΕΡΙΚΑ ΠΟΥ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΓΝΩΡΙΖΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΟΝ «ΥΜΝΟ» ΜΑΣ

Ο "Ύμνος εις την Ελευθερίαν" γράφτηκε το Μάιο του 1823 – τον τρίτο χρόνο από την έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης - στη Ζάκυνθο από τον ποιητή μας Διονύσιο Σολωμό (1798-1857). Ένα χρόνο αργότερα δημοσιεύτηκε στο Μεσολόγγι και τον ίδιο χρόνο ο Φωριέλ το συμπεριέλαβε στη συλλογή των ελληνικών δημοτικών τραγουδιών. Εν συνεχεία το 1828, ο Νικόλαος Μάντζαρος, κερκυραίος μουσικός και φίλος του Σολωμού, μελοποίησε το ποίημα το οποίο αποτελείται από 158 τετράστιχες στροφές. Από αυτές οι 24 πρώτες στροφές καθιερώθηκαν ως Εθνικός Ύμνος της Ελλάδας το 1865 και το Νοέμβριο του 1966 καθιερώθηκε και ως εθνικός ύμνος της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Στο ποίημα ακολουθείται πλεχτή ομοιοκαταληξία, ο 1^ος στίχος ομοιοκαταληκτεί με τον 3^ο και ο 2^ος ομοιοκαταληκτεί με τον 4^ο. Το μέτρο είναι τροχαϊκό, βασίζεται δηλαδή στην εναλλαγή μιας τονισμένης με μιας άτονης συλλαβής.

Σύμφωνα με το περιεχόμενό του το έργο μπορούμε να το χωρίσουμε θεματικά στα εξής μέρη:

Α.) Προοίμιο (στρ. 1-34). Ο ποιητής παρουσιάζει την προσωποποίηση της Ελευθερίας, θυμίζει τα περασμένα μαρτύρια του Ελληνισμού, την εξέγερση των σκλάβων, την έχθρα των Ευρωπαίων ηγεμόνων και την περιφρονητική αδιαφορία των Ελλήνων για τα φιλοτουρκικά αισθήματά τους.

Β.) Η περιγραφή της Μάχης της Τριπολιτσάς (στρ. 35-74).

Γ.) Η μάχη της Κορίνθου και η καταστροφή του Δράμαλη στα Δερβενάκια (στρ. 75-87).

Δ.) Η πρώτη πολιορκία του Μεσολογγίου στα 1822 και ο πνιγμός των Τούρκων στον ποταμό Αχελώο (στρ. 88-122).

Ε.) Τα πολεμικά κατορθώματα στη θάλασσα, η πυρπόληση της τουρκικής ναυαρχίδας κοντά στην Τένεδο και ο απαγχονισμός του Γρηγορίου Ε'. (στρ. 123-138) και τέλος

Ζ.) Επίλογος (στρ. 139-158). Ο ποιητής συμβουλεύει τους αγωνιστές να απαλλαγούν από τη διχόνοια (στρ.147 το περίφημο: «Εάν μισούνται ανάμεσό τους, Δεν τους πρέπει ελευθεριά».) Τελειώνει  με την προτροπή στους δυνατούς της Ευρώπης να αφήσουν την Ελλάδα να ελευθερωθεί!

Η φήμη του ποιήματος ξεπέρασε γρήγορα τα στενά όρια της Ζακύνθου. Το 1824 μεταφράστηκε μέρος του στα αγγλικά και ολόκληρο στα γαλλικά. Στον επαναστατημένο ελληνικό χώρο δημοσιεύτηκε τον ίδιο χρόνο στο Μεσολόγγι, στην εφημερίδα «Ελληνικά Χρονικά» και το 1825 δημοσιεύτηκε η πρώτη κριτική του ποιήματος από τον Σπυρίδωνα Τρικούπη στη Γενική Εφημερίδα της Ελλάδος στο Ναύπλιο.

Ο καθηγητής Λίνος Πολίτης - σολωμιστής φιλόλογος, κριτικός, μέλος της Ακαδημίας Αθηνών, που θεωρείται ο θεμελιωτής της επιστήμης της Νεοελληνικής λογοτεχνίας και φιλολογίας - που μας επισκέφτηκε στη Μελβούρνη το 1976, λέει για τον Ύμνο εις την Ελευθερία πως είναι: «Ένα ποίημα πηγαίο, ορμητικό, νεανικό, πολύ πιο ψηλά από τη μέση στάθμη των νεανικών ποιημάτων, ποίημα της επιτυχίας, που καθιερώνει αμέσως τον εικοσιπεντάχρονο ποιητή. Η Ελευθερία, μορφή ποιητική και όχι ψεύτικη, αλληγορική, που ταυτίζεται με την Ελλάδα, αστράφτει από την πρώτη στιγμή γνώριμη στα μάτια του ποιητή».

 

Αναγνωρίζονται ως τα καλύτερα έργα του: Ο Κρητικός (1833), Ελεύθεροι Πολιορκημένοι (1845), και Ο Πόρφυρας (1847), Ο Διάλογος κ.ά. Το έργο του Διονυσίου Σολωμού ανέδειξε τη δημοτική γλώσσα σε όργανο υψηλού στοχασμού και που η προσήλωσή του στην ιδέα της Ελλάδας και της ελευθερίας εξακολουθεί να μας συγκινεί όλους και σήμερα, αλλά και στο μέλλον!

ΣΧΟΛΙΚΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΘΝΙΚΟ ΜΑΣ ΥΜΝΟ

Οι δάσκαλοι και οι καθηγητές στα σχολεία μας στη Μελβούρνη έχουν φέτος πολλά να διδάξουν. Και μία απλή ανάγνωση ΟΛΟΥ του εθνικού μας ΄Υμνου μέσα στην τάξη θα είναι αρκετή για συζήτηση και υπερηφάνεια. Υπάρχουν τόσα να πει κανείς για το Σολωμό και το έργο του και τόσο ωραίοι στίχοι να αποστηθίσουν ΟΛΟΙ οι μαθητές.

Και μία υπενθύμιση σε δασκάλους και μαθητές: Η πρώτη γλώσσα του Σολωμού ήταν τα Ιταλικά και σε ιταλικά σχολεία φοίτησε. Διαβάζοντας όλο τον ΄Υμνο, στα 158 τετράστιχα, ΔΕΝ υπάρχει ΟΥΤΕ ΜΙΑ ιταλική λέξη! Τι μας λέει αυτό στη δική μας αγγλόφωνη Διασπορά;

ΓΙΑ ΕΜΠΕΔΩΣΗ ΚΑΙ ΑΠΟΣΤΗΘΙΣΗ ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ ΜΑΣ

      Σε γνωρίζω από την κόψη

        Του σπαθιού την τρομερή,

        Σε γνωρίζω από την όψη

        Που με βία μετρά  τη γη.

 

        Απ’ τα κόκκαλα βγαλμένη

        Των Ελλήνων τα ιερά,

        Και σαν πρώτα ανδρειωμένη,

        Χαίρε, ω χαίρε, Ελευθεριά!

 

        Εκεί μέσα εκατοικούσες

        Πικραμένη, εντροπαλή,

        Κι ένα στόμα ακαρτερούσες,

        Έλα πάλι, να σου πει.

 

        Aργειε νάλθει εκείνη η μέρα,

        Και ήταν όλα σιωπηλά,

        Γιατί τάσκιαζε η φοβέρα

        Και τα πλάκωνε η σκλαβιά.

 

        Δυστυχής! Παρηγορία

        Μόνη σου έμενε να λες

        Περασμένα μεγαλεία

        Και διηγώντας τα να κλαις.

 

        Και ακαρτέρει, και ακαρτέρει

        Φιλελεύθερη λαλιά,

        Ένα εκτύπαε τ’ άλλο χέρι

        Από την απελπισιά.

 

        Κι έλεες: πότε, α! πότε βγάνω

        Το κεφάλι από τς ερμιές;

        Κι αποκρίνοντο από πάνω

        Κλάψες, άλυσες, φωνές.

 

        Τότε εσήκωνες το βλέμμα

        Μες στα κλάιματα θολό,

        Και εις το ρούχο σου έσταζ’ αίμα,

        Πλήθος αίμα Ελληνικό.

 

        Με τα ρούχα αιματωμένα

        Ξέρω ότι έβγαινες κρυφά

        Να γυρεύεις εις τα ξένα

        Aλλα χέρια δυνατά.

 

        Μοναχή το δρόμο επήρες,

        Εξανάλθες μοναχή

        Δεν είν’ εύκολες οι θύρες,

        Εάν η χρεία τες κουρταλεί.