Απόσπασμα από την αυτοβιογραφία μου Δρ Πιπίνα Δ.
Έλλη (Dr
Pipina D.
Elles)
Ξημερώνει
παραμονή Χριστουγέννων στην μικρή μας Πολιτεία.
Ναι έφτασε επιτέλους η ποθητή παραμονή της
χαρμόσυνης επετείου της γέννησης του
Χριστού. Πάντα πίστευα πως αυτή η περίοδος της
αναμονής και ετοιμασίας για τα Χριστούγεννα,
ήταν η πιο όμορφη, η πιο ενθουσιώδης από όλες
τις άλλες, τις οποιεσδήποτε ευχάριστες γιορτές
του χρόνου. Όμως παρόμοια με όλες τις
άλλες ημέρες του Θεού, τα αγαπημένα Χριστούγεννα
έρχονταν και περνούσαν εξίσου γρήγορα. Όσο
κι αν παρακαλούσα τον «καλό Θεό» να μη περάσουν
ετούτες οι «παραμυθένιες ημέρες», έφευγαν
παρόμοια με τα όμορφα παιδικά μου χρόνια. Ο
νόμος της φύσης απαγορεύει τις εξαιρέσεις,
εμποδίζει την όποια παραφωνία στο καλοβαλμένο
πρόγραμμά της. Γιατί στ' αλήθεια αποτελεί
παραφωνία η ευχή του ανθρώπου για την
στασιμότητα του χρόνου και οπωσδήποτε είναι
παραφωνία η αντίθεση με τον νόμο που αφορά την
ρευστότητά του στους αιώνες, πάσης ύλης επί της
Γης…. Αλλά πέρα από την κοινή σε όλους μας
φιλοσοφημένη άποψη για την ζωή και τον θάνατο, ο
άνθρωπος έχει βρει τρόπους με τη βοήθεια της
φύσης του, να παραβλέπει ή να ξεχνάει τα
δυσάρεστα και να διατηρεί επίμονα στην ύλη
της Μνήμης του, εκείνα που τον κάνουν να
αισθάνεται καλά. Έτσι συμβαίνει και με την
αφεντιά μου. Τόσα χρόνια στην απόμακρη από την
γενέτειρά μου, χώρα, οι μεγάλες γιορτές του
χρόνου καθώς έρχονται ή φεύγουν με κατακλύζουν
με πάμπολλες ζωντανές αναμνήσεις, που με
αναζωογονούν και με γεμίζουν κουράγιο, σε
στιγμές που η δύναμή μου, κι αυτή ακόμη η
λογική θέλησή μου, υποχωρούν στην ανησυχία για
την αβεβαιότητα του μέλλοντος.
Αναμνήσεις λοιπόν και πάλι, ζεστές...
γλυκειές... σαν το μέλι και το γάλα!
Είναι αλήθεια
ότι στην γενέτειρά μου, τα Γιάννινα, το πνεύμα
των Χριστουγέννων κατέκλυζε τους πάντες, και όχι
μόνον τον παιδόκοσμο. Έτσι ήταν και
φαινόταν και από τη σκοπιά των παιδικών μου
χρόνων. Εμφανιζόταν, σαν υπέροχη σκιά, πλανιόταν
επίμονα και επικρατούσε ακάθεκτα στις
αρχές του Δεκέμβρη, στον παιδόκοσμο, και κυρίως
των μαθητών κάθε ηλικίας, επειδή τα σχολεία
ετοιμάζονταν κι αυτά ενωρίς για να γιορτάσουν
την γέννηση του Χριστού με τη δυναμική τους
παρουσία, στην πολιτεία μας.
Αναφέρομαι κυρίως σε ότι γνωρίζω καλύτερα…
τουτέστι στην γιορτή του σχολείου μου, την ΖΠΑ1
Ιωαννίνων. Οι μαθητές των δύο τελευταίων τάξεων,
κάναμε πρόβες για την αναπαράσταση της
γέννησης του Χριστού, στο πατάρι του
Θεάτρου, στην μεγάλη αίθουσα τελετών, στήνοντας
επάνω του μία μεγάλη φάτνη με όλες τις
συγκεκριμένες φιγούρες της. παρόμοια και με
τις σχετικές απαγγελίες μας. Η χορωδία
μάλιστα, υπό την διεύθυνση των δασκάλων μας,
εργάζονταν εντατικά μετά το τέλος των μαθημάτων,
για την καλύτερη προετοιμασία των ασμάτων
που υπογράμμιζαν το γεγονός της γέννησης του
Ιησού αλλά και το ελπιδοφόρο χριστουγεννιάτικο
πνεύμα. Αναμφίβολα η μουσική και η σωστή απόδοση
των
1 Ζωσιμαία
Παιδαγωγική Ακαδημία Ιωαννίνων…
ασμάτων,
μετέδιδαν με άνεση και πειστικότητα το πνεύμα
του χαρμόσυνου γεγονότος, καθώς η επίδραση της
κατάλληλης μελωδίας αίρει στον άνθρωπο και
κυρίως στα παιδιά, το συναίσθημα της χαράς και
της αγαλλίασης!
Οι σπουδαστές
του Παιδαγωγικού Διδασκαλείου, της Ακαδημίας,
κατασκεύαζαν μία μεγάλη φάτνη, αν και δεν είμαι
βέβαια για τα υλικά που χρησιμοποιούσαν.
Πιστεύαμε ότι ήταν φτιαγμένη με χαρτόνι,
και η ζωγραφιστή παράσταση της Παναγιάς σε
φυσικό μέγεθος να κρατάει το θείο βρέφος,
μπροστά, εκεί στο άνοιγμά της και με τον
σύντροφό της Ιωσήφ, επίσης σε φυσικό
μέγεθος, να της συμπαραστέκεται όρθιος,
στηρίζοντας το βάρος του σε μία μακριά γκλίτσα,
συγκινούσαν και ενθουσίαζαν άπαντες παρόντες.
Στο βάθος της φάτνης διακρίνονταν τα γνωστά ζώα
της Φάτνης, επίσης σε φυσικό μέγεθος. Στην
εκτέλεση της αναπαράστασης, παρουσιάζονταν
μαθητές στο ρόλο των Βοσκών να προσκυνούν
και να συμπαραστέκονται τα μετά την γέννηση του
Χριστού. Αργότερα στην πορεία της παράστασης,
κατέφθαναν οι τρεις Μάγοι με την εξωτική τους
ενδυμασία, με τη διακριτική χρυσοβαμμένη χάρτινη
κορώνα τους, κουβαλώντας τα πολύτιμα δώρα τους
για το νεογέννητο βρέφος -υποτίθεται- σμύρνα,
λιβάνι και χρυσό, σύμφωνα πάντα με τις Ιουδαϊκές
Γραφές. Ο χαρακτηριστικός διάλογος μεταξύ των
Βοσκών και των Μάγων, έχει αποτυπωθεί στη μνήμη
μου καθώς και εκείνη του μεγάλου
αστεριού, που φτιαγμένο από χαρτόνι με
χρυσή επικάλυψη, έδειχνε τη φάτνη, με το φως
μεγάλου, εκτυφλωτικού προβολέα. Η
χορωδία μας που έπαιρνε θέση στο δεξί μέρος του
Θεάτρου του Ιδρύματος, όπου και η μεγάλη
είσοδος, από τον διάδρομο όπου
λειτουργούσαν τα διάφορα σχήματα της
στοιχειώδους εκπαίδευσης, παρουσίαζε εξαιρετικό
ενδιαφέρον καθώς, αν και είμασταν μικρά παιδιά,
τραγουδούσαμε σε δύο φωνές, τα ωραιότερα από τα
τραγούδια της χριστουγεννιάτικης συλλογής, που
συνηθίζονταν στην εποχή μας:
"Ωραία κι αιθέρια που είσαι βραδυά κι αμίλητη
σέρνεις και κάποια χαρά. Το Θείο αστέρι που
λάμπει ψηλά καινούργια θα φέρει στον κόσμο
φτερά"
ή
το άσμα… «Άγια νύχτα Σε προσμένουν με χαρά οι
Χριστιανοί...»
Ή το…
«Δόξα Θεώ (δις) Θεώ ανυμνούσιν Αγγέλων τα
πλήθη... Χαράς πληρούται όλη η Γη... Χριστός τω
κόσμω εγεννήθη Αγάλλονται οι ουρανοί.. οι
ουρανοί!....»
Το νεαρό της
ηλικίας μου βοηθούσε στην εύκολη πραγματοποίηση
ταξιδιών μέσω της φαντασίας, στα πιο απίθανα
μέρη και γιατί όχι στη Βηθλεέμ, όπου έλαβε χώρα
το
κοσμοϊστορικό
γεγονός της Γέννησης του Χριστού. Το
υπέροχο γεγονός γέμιζε την καρδιά μου με μια
πρωτόγνωρη ζεστασιά και βοηθούσε στην κατανόηση
πολλών καταστάσεων στην κοινωνία μας, άσχετα με
το γεγονός ότι ήμουν μικρή. Σίγουρα η νεαρή
τρυφερή μητέρα του Χριστού και η γλυκειά μορφή
Αυτού ως βρέφους, μαλάκωναν τα συναισθήματα των
Χριστιανών και χαροποιούσαν όλα τα
Χριστιανόπουλα, όπως εμάς τους μαθητές του
σχολείου. Ακόμη και σήμερα πιστεύω ότι
-περισσότερο από κάθε άλλη- η παιδική ψυχή,
γέμιζε ευτυχία στην σχολική χριστουγεννιάτικη
γιορτή, με την αναπαράσταση της γέννησης του
Χριστού, στο μεγάλο Θέατρο της ΖΠΑ, και με
την χορωδία μας να ψάλει δίπλα σε άλλα παρόμοια,
τα ήδη αναφερόμενα άσματα! Στην ίδια
γιορτή, οι δάσκαλοί μας συνήθιζαν να μας
μοιράζουν απλά και πρακτικά δωράκια: γάντια,
καραμέλες, τετράδια, μολύβια, κασκόλ και άλλα.
Με την γενναιοδωρία τους, μας έκαναν να
τους συγχωρούμε για τις αγριάδες τους μέσα στην
τάξη, όταν και μάλλον συχνά, είμαστε
άτακτοι μαθητές και σίγουρα τους
πονοκεφαλιάζαμε. Τα παιδιά, πολύ
περισσότερο από τους μεγάλους, περιμέναμε πώς
και πώς να έρθουν οι άγιες εκείνες ημέρες, γιατί
πέρα από την συμβολική τους σημασία, ως γιορτής
των Χριστιανών, αποτελούσαν επίσης το πρώτο
μεγάλο διάλειμμα του χρόνου αφότου άρχιζε το
σχολικό έτος, τον Σεπτέμβρη.
|