Μυρουδιές εξωτικές μα και ζεστές μαζί στου και από του Μπαλί τις εικόνες και εμπειρίες ενός  ταξιδιού   

Του Χρήστου Νιάρου

 Μελβούρνη

(Φωτός και κείμενο του γράφοντος)

Παραληρούν οι αισθήσεις και τα σώματα κάτω από αυτή την ζέστη. Οι δισταγμοί τους για να βγουν στους δρόμους, να δουν την πόλη και τις αγορές αλλά και τα κύματά τους που ζουν και βιώνουν την εποχή σε ρυθμό χαλαρό και στην ένταση του ρελαντί και του αγνώστου τοπίου μπαίνουν στην τροχιά  της δοκιμής . Δεν γίνεται αλλιώς μιας και το να κάθεσαι όλη μέρα σε ένα δωμάτιο ξενοδοχείου δεν λέει και πολλά πράγματα. Δεν ζεις.

Περπατώντας γνωρίζεις τους τόπους αλλά και τις ματιές και τις κουλτούρες τους. Καλά είναι και τα βιβλία τα ταξιδιωτικά αλλά έχει μια άλλη αμεσότητα το νταραβέρι των δρόμων και πως οι κάτοικοι τους ζουν την καθημερινότητά τους.

Διάγω λοιπόν τουρίστας, περίεργος, επισκέπτης γενικώς ταξιδευτής στο Μπάλι ή στου Μπαλί τα μέρη . Η ζέστη δυνατή και ο ωκεανός μια καλή διέξοδος . Και ας στάζει ο ιδρώτας πάνω μου . Οι κάτοικοι του έχουν εξοικειωθεί με τα φαινόμενα και την νόρμα του καιρού τους .Μα οι τουρίστες είναι ...και σε άλλη φάση ζωής ,σε άλλο μήκος κύματος .

Στην καλύτερη των περιπτώσεων ή σε μια άλλη εκδοχή τους ή επιλογή τους στης πισίνας τα νερά και στα γνώριμα όρια και παιγνίδια της   με βουτιά την βουτιά ,κανένα μπιρόνι κρύο, ηλιοθεραπεία αλλά και υπνοθεραπεία κάτω από την σκιά των μεγάλων δέντρων να συμπληρώνουν και να γεμίζουν τον χρόνο του μεσημεριού και του καλοκαιριού τους είναι και αυτό μέσα στα πλαίσια της επαφής τους με του καιρού τα δρώμενα.

Μα οι αισθήσεις και τα σώματα είναι σε ένα διαρκές ταξίδι

Ο άγνωστος τόπος, με τους σταθμούς τους πολλούς που θα περάσουν η αίγλη, η χάρη, τα χρώματα και η στιγμή τους είναι πρόκληση.

Μαθαίνοντας μέρα με την ημέρα τις καθημερινές τους λέξεις του τόπου και των ανθρώπων που το κατοικούν για χάριν επικοινωνίας αλλά και προσέγγισης τους νιώθω με τον παλμό της γλώσσας, των ήχων τους πιο καλά.

Από άγνωστοι γινόμαστε για λίγο γνώριμοι με αυτό τον τρόπο. Πάντα με χαμόγελο σε κοιτούν, πάντα με χαμόγελο σε υποδέχονται. Μπάλι Οκτώμβρης μήνας και οι θερμοκρασίες να χτυπούν τριάντα και σαράντα.

Το δε χειμώνα τους, με τους μουσώνες και τις βροχές, οι θερμοκρασίες να πέφτουν στο χαμηλό δείκτη του είκοσι είναι των τροπικών κλιμάτων ένα από τα πολλά χαρακτηριστικά τους. Μπάλι το δεύτερο σπίτι, τουριστικά, ταξιδιωτικά των Αυστραλών για τις διακοπές τους.

Τα αεροπλάνα από τις πόλεις της Αυστραλίας επί καθημερινής βάσης φέρνουν τουρίστες, ταξιδευτές κάθε ηλικίας.

Μα και όλα τα μέρη του κόσμου ,στο εξωτικό αυτό σύμπλεγμα νησιών της Ινδονησίας να προσγειώνονται τουρίστες για να απολαύσουν την χαλαρότητα ,την ομορφιά του τοπίου, την καλοκαιριά  κρύβει και έχει ενδιαφέρον .Ένα διάλειμμά από τα γρανάζια της συνήθειας και της καθημερινότητας τους είναι αναγκαίο και άκρως απαραίτητο.

Παράθυρο διαφορετικό στο κόσμο οι διακοπές. Και οι αισθήσεις και τα σώματα τους ζουν στην καθημερινότητα των διακοπών, αλλιώς τον χρόνο τους. Μάλλον ξεχνούν και τον χρόνο ως οντότητα και καθρέφτη ζωής, δίνοντας του ένα άλλο νόημα και αξία και μυρουδιά και αφού μπαίνουν στης φύσης μα και στης πόλης και στις γειτονιές τα παραλειπόμενα αλλάζει η όλη ψυχολογία.

Και εδώ οι μυρουδιές εντονότατες. Ξεκινώντας από τις καθιερωμένες καθημερινές αφιερώσεις προς τον θεό τους, τους θεούς τους, στα μικρά και μεγάλα τους τέμπλα λένε και την προσευχή τους, ζητούν να τους δώσει κουράγιο και δύναμη, καίνε και το αρωματικό ας το πούμε κεράκι και με αυτό τον τρόπο μπαίνεις σε κάτι διαφορετικό, αυθεντικό. Σε άλλο ρυθμό κουρδίζεις το ρολόι του κινητού. Τέμπλα που παντού και οι μυρουδιές τους να γεμίζουν την ατμόσφαιρα είναι δείγμα της εδώ κουλτούρας.

Τα λουλούδια που δεν κοιμούνται την νύχτα, μαζεύουν την υγρασία και συμπληρώνουν την θέα και την μαγωδία. Το φως των αστεριών τέτοια εποχή απουσιάζει από τον εδώ ουράνιο θόλο και η άπνοια ταξιδεύει τον ιδρώτα και ηρεμία των αισθήσεων στα πέρατα του σύμπαντος τώρα αλλά και ενός κόσμου πιο απλού.

Το απομεσήμερο ,με της έντονης ηλιοφάνειας την λάβα του καιρού να κάνει το ανενεργό, υποδόριο μα και φανερό ηφαίστειο των αισθήσεων να ζει μια ακόμη εκρηκτική διάσταση των φαίνεσθαι είναι μια πρόσκληση και πρόκληση.

Οι μυρουδιές των ονείρων νυκτός τους, στα πόδια, στην πλάτη, στο λαιμό, παρόντων και απόντων ταξιδευτών, φτιάχνει το πλαίσιο και τις συντεταγμένες του τοπίου και του χρόνου τους με την όποια εικόνα. Ο ιδρώτας και η δίψα τους δεν σβήνει, δεν φεύγει εύκολα με το κρύο εμφιαλωμένο νερό. Αυτό είναι το μόνο νερό που πίνετε σε αυτό τον εξωτικό τόπο. Και ο ωκεανός ο ινδικός με την δικιά του απορία στα χείλη των κυμάτων του δροσίζει την κάθε αμμουδιά. Και αυτή πολυποίκιλη, με ψιλή, με μαύρη, με κάθε λογής άμμο υποδέχεται τα τόσα πόδια και τα μηνύματα γλωσσών των πολλών ταξιδευτών με καλοσύνη. Κάποιες φορές τραβιέται το νερό και η φυκοπολιτεία του πιάνει στεριά. Το ίδιο και οι βάρκες των ψαράδων.

Το απέραντο όμως ταξίδι του ωκεανού συνεχίζει την πορεία του, εδώ κάτω από το παράλληλο του Ισημερινού προς όλα τα νησάκια του αρχιπελάγους.

Καμιά φορά μπαρκάρει και στο άγνωστο κρησφύγετο των λέξεων και των γραφών, όπως ακριβώς και η όποια τελετουργία με τα θυμιατά και τις μυρουδιές τους που σπάνε τα ρουθούνια. Τίποτε δεν φαίνεται να ξεθωριάζει από το ταξίδι των συγκερασμών αλλά και από την επέλαση της υγρασίας.

Ακόμη και η νοσταλγία και οι όποιες αυθόρμητες συγκρίσεις με τους γενέθλιους τόπους ή άλλους τόπους και χρόνους ταξιδιών συμπληρώνουν τις λεπτομέρειες τους.

Πιθανόν και να μοιάζουν κομμάτια ενός πάζλ, μικρό σύμπαντα που ενώνονται και επικοινωνούν μεταξύ τους.

Αιχμάλωτη η κάθε στιγμή τους, ξεγλιστράει από το παράθυρο και το μπαλκόνι της μνήμης και της επαναφοράς.

Έτσι και τα κουτάκια της μπύρας στεγνά και άδεια πιά δίνουν ραντεβού για την επομένη νυχτιά.

Κανένα δε θαύμα δεν περιμένει εκπλήξεις καλοκαιριού μιας και όλα βαίνουν καλώς, στην αργή μα και σταθερή τροχιά του χρόνου της ραστώνης και του τροπικού κλίματος. Ακόμη και τα κορναρίσματα από τους ταξιτζήδες των δίκυκλων τους φτάνουν στα αυτιά μα χάνονται στην επόμενη πολύβουη και πολυσύχναστη αγορά αποτελούν σήμα κατατεθέν του τόπου αυτού που ζει και από τον τουρισμό. Είναι πιά ηλίου φαεινότερο ό,τι και τα χελιδόνια αν και ζεσταίνονται κόβοντας βόλτες σε αυτόν τον ουρανό συμπληρώνουν το όλο τοπίο και από κάποιο ταξίδι τους αράξανε σε αυτό το τροπικό κλίμα. Το ίδιο και τα σπουργίτια που από κλαδί σε κλαδί μια σκιά ψάχνουν, μια δροσιά περιμένουν να ξεδιψάσουν.

Οι μυρουδιές όμως έχουν το πρώτο λόγο. Τα λουλούδια που είναι παντού σε κυριεύουν με την ομορφιά και την χάρη τους.

Η ανθοφορία λοιπόν της πολυμέρειας, με τα ελικόμορφα άνθη της τόσο εδώ όσο και σε άλλα τροπικά και υπό τροπικά κλίματα του κόσμου τούτου, ζει στο μεγαλείο και στην δόξα της. Κίτρινο, ρόζ, λευκό, το άνθος της. Μυρουδιά που σχίζει σελίδες και σελίδες γραφής ,μεθάει ό,τι υπάρχει ουρανούς και χώματα.

Γκουγκλάρω για να μάθω από που κρατάει η σκούφια της. Το γένος της ονομάστηκε προς τιμήν ενός Γάλλου βοτανολόγου Charles Plumier από το 17 αιώνα και η δε κοινή της ονομασία frangipani από ένα μαρκήσιο της πλούσιας ιταλικής οικογένειας frangipani, του 16 αιώνα, όποιος παρασκεύασε άρωμα παρόμοιο με του λουλουδιού. Παρότι υπάρχουν περί τις 300 ποικιλίες της ανά τον κόσμο για αυτό το ανθοφόρο φυτό συγγενεύει με την πικροδάφνη καθώς και τα δύο περιέχουν ένα ερεθιστικό υγρό. Κοινές της ονομασίες είναι και ροδίτικο, αιγυπτιακό ή και ινδικό φούλι και αποτελεί η λευκή πλουμερία εθνικό φυτό του Λάος και της Νικαράγουα.

Με τα πέντε χαρακτηριστικά βελούδινα πέταλα να στολίζουν, να μαγεύουν την ατμόσφαιρα ακόμη και όταν πέφτουν στο τσιμέντο και στο χώμα δεν μπορείς να μείνεις αδιάφορος.  Έβλεπα πως το βάζανε και στο αυτί τους αρκετοί και αρκετές.

Και φυσικά μιας δεν βρήκα γαρύφαλλο να βάλω στο αυτί αλλά το συγκεκριμένο λουλούδι άρχισα να αισθάνομαι τη μυρουδιά του πιο καλά.

Μεθυστική και ταξιδιάρικη ταυτόχρονα. Ξαναγυρνάω στο διαδίκτυο για την... θέση που έχει στο αυτί το λουλούδι τούτο, το οποίο κοσμεί ξενοδοχεία ,σπίτια και ναούς και κτερίσματα τους. Αν λοιπόν φορεθεί από τις γυναίκες πάνω από το αριστερό αυτί σημαίνει ότι έχουν σχέση, αν φορεθεί στο δεξί σημαίνει επιδιώκουν σχέση.

Ποιο μπορεί το νόημα και ποια η πραγματικότητα ζωής σε αυτή εδώ την εσχατιά του κόσμου; Ο οδηγός ταξί, βαθιά θρησκευόμενος και γνώστης του τόπου του, μου απάντησε την απορία μου λέγοντας ό,τι είναι το κάρμα, να βλέπεις το καλό, το κακό σημάδι και σημαινόμενο τους να το διώχνεις με ηρεμία καλή καρδιά. Και συνέχισε, λέγοντας ακόμη και όταν κόβουμε δέντρα ψηλά από ένα δάσος κάνουμε τελετουργία, τους ζητάμε συγνώμη που τα κόβουμε ,αγαπάμε την φύση γιατί χωρίς αυτή τίποτε δεν γίνεται. Αφήνουμε όλα τα ζωντανά και τα λουλούδια να κάνουν τον κύκλο τους. Και τελικά που ανήκουμε τον ρωτάω; Στον εαυτό μας και σε όσους μας αγαπάνε και τους αγαπούμε και  όταν τιμούμε τους προγόνους αλλά και τον τόπο μας είμαστε καλά.

Μοιράζοντας, ξεδιπλώνοντας τις σκέψεις και τις σιωπές, λες και είναι καθήκοντα, τεχνική μπατίκ με κερί μα και υπάρχοντα του αέρα σαν εμπειρίες οι αναμνηστικές φωτογραφίες τοπίων, εικόνων άρχισαν να μπαίνουν στην δικιά τους σειρά.

Φλούδες από φρούτα του δράκοντα ,του καρπουζιού, του ανανά, μείνανε με την γεύση τους και στον ουρανίσκο μα και στην ματιά ως πίνακας τέχνης.

Μικρό εμπειρίες σε ένα καλοκαίρι που δεν τελειώνει και δεν φθίνει ποτέ με το καλαμάκι σε ινδοκαρύδα να δροσίζονται ξανά φέρνω τις στιγμές αυτής της εβδομάδας μου στο τόπο και στο χρόνο τους. Μικρές διαδρομές -τελετουργίες από τις μυρουδιές, λιχουδιές από τα τοπικά πιάτα, φαγητά τους μένουν στα χείλη μα και στο χρόνο της νύχτας. Από που να ξεκινήσω αυτό το ταξίδι. Πρόχειρες σημειώσεις, ό,τι μου είπανε, ό,τι διάβασα… σερβίρονται στο χαρτί, ξαναγράφονται. Το sambal φεριπείν ένα άρτυμα με βάση την πιπεριά τσίλι και αναλόγως με το τι συνοδεύει μπορεί να έχει λάιμ, σκόρδο, ξηρούς καρπούς έρχεται πρώτο. Το nasi goreng με τις πολλές του ποικιλίες μα σε όλες κύριο υλικό το τηγανητό ρύζι, σόγια γλυκιά που θα συνοδεύσει το κρέας ή τα θαλασσινά ή τα λαχανικά είναι από τα παραδοσιακά τους.

Οι γεύσεις, τα πιάτα καταλήγουν και στο επιδόρπιο. Και ένα από αυτά είναι το klepon,κέικ με μπάλες ρυζιού με λιωμένη ζάχαρη καρύδας αλλά και με επικάλυψη από καρύδα τριμμένη από πάνω τους. Η γαστρονομία, τα χρώματα να δίνουν το δικό τους ρεσιτάλ και τα μπαμπού στους τοίχους των σπιτιών, στις αυλές και στους χώρους των ξενοδοχείων να συμπληρώνουν την όλη αυτή μέθεξη της στιγμής του ταξιδιώτη αλλά και του επισκέπτη του τόπου ετούτου είναι και αυτά στα θετικά πρόσημα του ταξιδιού.

Η πυκνή βλάστηση του Ubud, πίνακες έργων τοπικών ζωγράφων στις γκαλερί τους, κάποιες ελληνικές ταβέρνες και εστιατόρια με ονόματα Ιθάκη, Σαντορίνη, Νόημα, Τα πάντα ρεί, τα πολύχρωμα ρούχα τους, συνεχώς αναδύονται ,αράζουν και διανυκτερεύουν στης μνήμης μου τα κιτάπια. Μυρουδιές από πιπερόριζα και μπαχάρια μα και από το καφέ Luwak συνεχίζουν να ταξιδεύουν στο χωροχρόνο των αναμνήσεων μα και στων  ημερολογίων τις σελίδες, παραγράφους που δεν γράφτηκαν, δεν κοιταχτήκανε οι στιγμές τους ακόμη.

Του Χρήστου Νιάρου