Ο ΛΑΒΥΡΙΝΘΟΣ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ   
ΓΕΝΕΑΛΟΓΙΚΟΥ ΔΕΝΔΡΟΥ   

Η ιστορία του Ελληνικού έθνους, είναι μακραίωνη μεν, αλλά κατά πολύ παρεξηγημένη απο τους ίδιους τους έλληνες. Λανθασμένα διδάχτηκε  για γενιές στο σχολείο, ενθαρρύνοντας τους μαθητές και αργότερα πολίτες να πιστεύουν πολλές φορές σε μυθολογίες με μπόλικη χρυσόσκονη ή σε  ανακριβείς  ερμηνείες γεγονότων.

Το έθνος μας απο την αρχαιότητα, βίωσε εμπειρίες διαφόρων μορφών, ηθελημένες ερευνητικές μετατoπίσεις προς τον ανατολικό κόσμο,  κλιματολογικές καταστροφές, δες τσουνάμι της Θήρας και την εξαφάνιση του Μηνωικού κόσμου, κατακτητικές επιδρομές απο  Πέρσες, Ρωμαίους, πολυεθνείς Σταυροφόρους , Οθωμανούς, Ναζί, κατατρέχθηκε ο αρχαίος του πολιτισμός απο τον Βυζαντινό χριστιανισμό, είδε τα σύνορα και το μέλλον του να ορίζεται απο διεθνείς συνθήκες, ετίμησε ειρηνικές πληθυσμιακές αναμίξεις, εβίωσε τον σεισμό της βίαιης εξόδου και εγκατάστασης χλιάδων δύσμοιρων Μικρασιατών , πόνεσε με την σύγχρονη ελληνική μετανάστευση, βιώνει αλλοεθνείς πληθυσμιακές μετακινήσεις.

Οι αλλαγές, οι ανακατατάξεις, ή η εκάστοτε εξαφάνιση του κράτους, έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην ψυχολογία και στις αποφάσεις των ελλήνων,  οσον αφορά την καθημερινότητα τους, αλλά και στην συχνά ηθελημένη εξασθένηση της εθνικής συνείδησης.

Με την αναγέννηση του νεοελληνικού κράτους, γινεται κατανοητή η κατεπήγουσα ανάγκη για αναπτέρωση του ηθικού και η γρήγορη ανάρρωση της εθνικής συνείδησης.

Η διαδικασία της ανάρρωσης  εντούτις,  λάμβανε χώρα μέσα σε ενα περιβάλον αβεβαιότητας.Τα επαναστατικά κινήματα κατα τόπους, παρουσιάζονταν ανοργάνωτα ή ανεπιτυχή συχνά εμπλεκόμμενα σε δυστυχείς διχόνοιες με το θεμα των αυτοχθόνων και των ετεροχθόνων ελλήνων, τελικά με τις διεθνείς συνθήκες να καθορίζουν τα σύνορα του νεαρού κράτους.

Η ανάρρωση ήταν αργή και η μεθοδολογία που υιοθετήθηκε ατυχής και καταπιεστική. ΄Ηταν αυτή της γρήγορης πειθούς, με άπλυστη υπερβολή για γεγονότα και ανθρώπους και σε συλλεκτικές μόνο περιόδους της ιστορίας, αρχαιοτητα, βυζαντιο, 1821,1940. Καταλείξαμε να εχουμε πεισθεί, αρχής γενομένης από το σχολείο, ότι η ιστορία μας ήταν το συνοθύλευμα μόνο των πράξεων ηρώων, βασιλιάδων, επώνυμων προσωπικοτήτων ή ιεραρχών. Η ζωή των απλών ανθρώπων, η καθημερινότητα τους, οι υγιείς αναμίξεις, τα επαγγέλματα τους, οι συνήθειές τους, οι λύσεις τους σε θέματα κοινωνικά, σε θέματα εθνικά, οικιστικά, μέσα στον πανικό και την φοβία για συσπείρωση, αγνοήθηκε σχεδόν επιμελώς.

Και ενώ φαίνεται να διακατεχόμαστε απο εθνική έξαρση, τομείς της ζωής και της συμβολής του απλού έλληνα,ανα τους αιώνες, έχει μείνει ανεξερεύνητη. Είμαστε η χώρα με την τεράστια ιστορία,  όπου δεν υπάρχουν πανεπιστημιακοί ιστορικοί ειδικευμένοι πχ.σε θέματα καλλιέργιας, παρασκευής τροφής, εξέλλειξης των εργαλείων, τη χρήση τοπικών υλικών στην δόμηση,  στην τέχνη των χειρόγραφων, την παρασκευή των χρωστικών ουσιών, κλπ.

Στην επαρχεία αν θα βρούμε κάποιο «μουσείο», πράξη ενός ονειροπόλου, με τα πεπατημένα μαζεματα, συχνα απο παλιατζηδες των Αθηνών, του αργαλιού, κάποιας ανέμης μεσα σε σκηνικό ενος «χωριάτικου» δωματίου, κάποιου μαστραπά ή ενός ορειχάλκινου αντικειμένου. Αν έχεις τύχη μπορεί να βρεις και κάποιο βιβλίο έργο ενός άλλου ονειροπόλου, όχι ιστορικού, με τοπικές μνήμες.

Η έλλειψη ενδιαφέροντος σε πανεπιστημιακό επίπεδο για παραγωγή ειδικών ιστορικών, στέρησε την Ελλάδα απο την επίσης σπουδαία για την χώρα μας συγγενή επιστήμη, του κατά είδος συντηρητή.

Νεοκλασσικα περίφημων αρχιτεκτόνων της σύγχρονης Ελλάδας κατεδαφίστηκαν ή υποφέρουν την προσβλητική μεταχείριση του γραφίτι, χειροφτιαγμένα καίκια αφέθηκαν να καούν, πέτρινα γεφύρια γκρεμίζονται, μικρασιάτικες συνοικίες αφήνονται στην ερείπωση, παλιά ιστορικά εργοστάσια του 19^ου αιώνα  εξαφανίζονται, για να αναφερθούμε σε λίγα παραδείγματα ιστορικής άγνοιας.

Το χειρότερο όμως αποτέλεσμα της βιαστικής αντιμετώπισης στην γνώση της ιστορίας μας, ήταν και είναι η έλλειψη κρατικών αρχείων, όπου οι πολίτες να μαθαίνουν για τους προγόνους τους.

Το μήνυμα απο την υπερβολή στην παρουσίαση και μόνον των ηρώων και των επώνυμων αρχόντων είναι τραγικά δυνατό, αυτό πως η συμβολή του απλού πολίτη σε αντίθεση με των ηρώων ήταν αμελητέας αξίας στην πορεία της ιστορίας μας.

Η περηφάνεια του πολίτη με γνήσια εθνική συνείδηση δεν γεννιέται δια της ταχείας πειθούς . Κτίζεται σαν αποτέλεσμα συνεχούς προβολής της συμμετοχής του και των λύσεων  που έδωσε σε διαφορα στάδια της ιστορίας, στον επιστημονικό ή μη χώρο.

Αλλοίμονο σε εκείνον που μπαίνει στην διαδικασία να ερευνήσει το γενεαλογικό του δένδρο.

Με θλίψη αντιλαμβάνεται πως πολύτιμη ιστορική πληροφόρηση της καθημερινότητας του δικού μας παρελθόντος, ιστοριούλες, ιστορίες, φωτογραφίες, ντοκουμέντα ή αντικείμενα, έχει απαξιωθεί οχι μόνο απο την πολιτεία αλλά και εμάς τους ίδιους.

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

Περίπτωση1

Είχα την εμπειρία να γνωριστώ με μια νεαρη γυναίκα από το Μιζούρι, κάτω από παράξενες συνθήκες.

Ο πατέρας της είναι Εβραίος Ολλανδικής καταγωγής. Η φίλη ανακάλυψε πως η μητέρα του πατέρα της, ήταν ελληνικής καταγωγής, απο την Μικρά Ασία, απο την Σπαρτη, το ίδιο μέρος από όπου κατάγονται οι γονείς μου.Το όνομά  της ήταν Καλλινίκη. Η Καλλινίκη σαν μικρό παιδάκι, είχε την τραυματική εμπειρία της σφαγής των δύο γονιών της,  στην διάρκεια της αλυσίδας των άγριων γεγονότων ενάντια στον ελληνικό πληθυσμό από το κίνημα των Νεότουρκων.Σαν μη συνοδευόμενο παιδί, στην έξοδο, τελείωσε στον Πειραιά και σε συνέχεια ορφανό στην Αμερική, όπου και παντρεύτηκε τον σύζυγό της, Εβραικής καταγωγής.Η εγγονή της απελπισμένα προσπαθεί να βρει οποιαδήποτε πληροφόρηση που σχετίζεται με την ελληνικότητά της αλλα εις μάτιν.Αισθάνομαι την απελπισία της και έχοντας την εμπειρία της έρευνάς μου συν το ότι μεγάλωσα στον Μικρασιατικό συνοικισμό της Νέας Ιωνίας, της δείνω οποιαδήποτε γνώση ή ότι εχω ακούσει, που όμως δεν βρήκα σε κάποιο επίσημο αρχείο.

Περίπτωση 2

Για τα τελευταία 20 χρόνια ερευνώ την γενεαλογία μου, μία διαδικασία επίπονη αλλα που τελικά ανταμοίβει.Εκτός απο μια μεγάλη ποικιλία πηγών, μερική πληροφόρηση άντλησα απο βιβλία γραμμένα σε άλλες γλώσσες αλλα τίποτα απο  το δικό μας αρχείο του κράτους.Στην περίπτωση της οικογένειας μου, υπάρχει δυνατή σύνδεση με Βυζαντινή ελληνικότητα.Βιολογική σύνδεση ή μη εντούτις, υπήρχε  ανάμεσα στους προγόνους, μία αναγνωρισμένη, υγιής αποδοχή και συμμετοχή.

THE LABYRINTH OF THE GREEK
     GEANOLOGIGAL TREE     

The history of Greek nation is long, though gravely misconstrued by Greeks themselves. Wrongly taught for generations at schools encouraging pupils and future citizens to believe in myths with  lots of glitter or of an incorrect recount of events.

From ancient times our nation encountered various experiences, be they voluntary relocating expeditions to the east, climatic disasters (i.e the tsunami that destroyed Minoan world), incursions of Persians, Romans, multinational Crusaders, Ottomans, Nazi, the eviction of ancient civilisation  by the Byzantine Christianity, witnessed its borders and future  negotiated by international agreements, honoured peaceful racial intermingling, lived the seismic effects of violent exodus and subsequent settlement of thousands desperate Greeks from Asia Minor, suffered  the dismal  greek  migration of modern times, and the current massive multiethnic population movement.

The changes, the repositioning and the subsequent disappearance of State, played an important role in the psychology and decisions of citizens in daily life and the often voluntary dwindling of national conscience.

With the rebirth of Modern Greek State, the urgency of the sense of self and national conscience became of great priority that needed to be dealt with fast. However, this process of recovery took place in a background of uncertainty—rebel movements in various localities seemed to lack organisation, or success, often entwined in dismal disputes between the natives and non-native Greeks of diaspora,  finally with international agreements defining the borders of the newly established State.   

Convalescence was slow and method adopted was dismal and oppressive. The type featured swift persuasion, coupled with a hyperbole on events and people, and for selective periods of history, Antiquity, Byzantium, 1821,1940. We finished up being persuaded, starting from school first, that our history was solely the sum of actions of heroes, royals, renowned individuals or high priests. Life of lay-people, their daily existence and healthy intermingling, their trades, their customs, their solutions to domestic, communal, and national issues, were deliberately ignored in the panic and anticipation for drawing closer to each other.

Now whilst we appear to enjoy national excitement, parts of life and participation of common-Greek over the centuries has remained undiscovered. We are a country with massive, rich history where one will not find academics specialised in particular topics of ie. methods  in agriculture, processing of food, evolution of tools, usage of local materials for building, or creating pigments in the art of manuscripts, and so on. 

In the countryside today, we encounter something resembling ‘museum’, the effort of a dreamer, displaying the usual artefacts often collected in gypsy junk shops in Athens: a loom, a spinning wheel in the backdrop of a ‘country’ house, a mastrapas (water vessel), or some bronze item.  If one is fortunate, you might find a book, an effort of some other local dreamer, that bears local memories  but of course not in a true historical research order .

Lack of interest in academia to procure historians specialised in local cultural aspects, it also  deprives Greece of the equally important multifarious  science of restoration.

Neoclassical edifices of renowned architects of Modern Greece were demolished or are allowed  to suffer the offensive  treatment of graffiti , handmade kaik (fishing boats) were set on fire and stone bridges demolished, Asia Minor Greek refugee neighbourhoods were deserted, and old historical factories of the 19^th century disappeared,  to mention a few examples of historical ignorance.

The worst effect of this rash method  of handling  the presentation of our history was, and still is, a lack of state archives where the citizens can find out about their ancestors.

The message, in promoting  as protagonists heroes and statesmen alone, is that  the contribution of lay-people in the course of our history was of little or of no value.

The pride of a citizen with pure national conscience is not borne through coercion. Is developing as a result of prolonged acknowledgement of their  participation,  the way they lived the experiences and the way they solved problems  in the run of different faces of history, in the scientific or non scientific areas.

Pity those who begin the process of  researching  their genealogical  tree.

With sadness, one may discover that the valuable historical information of daily life in the puzzle of our past, including our little  anecdotal stories, photographs, documents and objects, are devalued not only by the State, but by us too.

EPILOGUE

Case 1

I had  first hand experience connecting under odd circumstances with a young woman from Missouri. Her father is Jewish of Dutch origin. My friend has been passed the information though, that   her father’s mother was Greek from Asia Minor, Isparta,  same place where my parents came from. The grandmother’s name was Kalliniki. Kalliniki as a pre school girl, experienced the traumatic slaughter of both her parents during the horrific chain of events brought against the Greek population by the Young Turks movement. She was collected and  sent  initially  to Piraeus as an unattended minor and soon after to the USA where she ended up marrying a husband of Jewish descent. Her  grand daughter  is desperate to find any information possible about her connection to her Greekness   but in vain.

I feel her desperation and having been through the process of the research or  being brought up in the Asia Minor Greek refugee settlement of Nea Ionia, I pass any information or whatever  I had heard over the years but nothing coming from a state resource.

Case 2

For the last 20 years I have been researching  my genealogy , a painful but rewarding pursuit. Apart from a  variety of resources, Ι also found information in  resource books of different languages but not state archival material. In my family’s case, there has been unearthed  strong family connection with its Byzantine greekness. Biological greekness though or not,  a healthy acceptance and  involvement at an intellectual level was apparent among the ancestors right through.

      Article by Roula Tsiatis