Για να σας κρατούν συντροφιά

Μια γειτονιά όνειρο!

ΠΟΛΛΑ τα παράπονα που ακούω φέτος από τους συμπάροικους για τους  λαχανόκηπους. Τους οποίους αφού «ντάντεψαν» με τόση φροντίδα  τον χειμώνα, περίμεναν να γευτούν τον καρπό. Δυστυχώς, δεν ευδοκίμησαν. Από  ντομάτα λίγη έως τίποτε. Λίγα αγγουράκια και φασολάκια, έτσι  δείγμα. Κρίμα, γιατί όποιο σπίτι κι αν επισκεπτόμουν, ο σπιτονοικοκύρης, με οδηγούσε πρώτα στο μπαξέ, να δω τις φασουλιές που έχουν αναρριχηθεί στον φράκτη γεμάτες καρπό,και τις κολοκυθιές και τις αγγουριές που άπλωναν ναζιάρικα τα φύλλα τους  στο χώμα. Αναρωτιέμαι τί έγινε όλος εκείνος ο κόκκινος καρπός στις τοματιές. «Τον μισόφαγαν τα πουλιά και μετά ξεράθηκαν με πληροφορεί ο γείτονάς μου. Και εγώ που περίμενα το πεσκέσι; Δεν πειράζει. Του χρόνου νάμαστε καλά.

ΤΑ χαρακτηρίζουν εντυπωσιακά, ασυνήθιστα έως και σπάνια. Καλλιεργούνται στο Θιβέτ, σε μια συγκεκριμένη περιοχή και δέχονται μεγάλες ποσότητες ηλιακού φωτός και υπεριώδεις αχτίνες. Ίσως σε αυτές να οφείλεται και το χρώμα τους. Πρόκειται για τα μοναδικά στον κόσμο, «μαύρα μήλα».  Μήπως τα έχετε ή τα έχετε δοκιμάσει;

ΕΝΔΕΧΟΜΕΝΩΣ να έχετε ακούσει για τους Βεδουίνους. Για πρώτη φορά είδα  εκ του σύνεγγυς καταυλισμούς τους στη γη του Ισραήλ, κατά την επίσκεψη μου τον περασμένο Σεπτέμβρη στους Αγίους Τόπους. Θέλοντας να μάθω κάτι περισσότερο μιας και ζουν μέσα σε παράγκες σε υψώματα αλλά κοντά σε κεντρικούς δρόμους, ανέτρεξα στο διαδίκτυο. 

Η λέξη σημαίνει άνθρωπος της υπαίθρου, είναι δηλαδή νομαδικές φυλές βοσκών με αυστηρά προγονικά έθιμα, σαφή κυριαρχία και πανάρχαια μυστικά. Αριθμούν γύρω στις 300.000, που αντιστοιχεί στο 2.5% του Ισραηλινού πληθυσμού, γνωρίζουν τα μυστικά της ερήμου και εξαιρούνται της στράτευσης.

Ωστόσο, όσοι κατατάσσονται εθελοντικά, θεωρούνται πολύτιμοι ανιχνευτές της πρώτης γραμμής άμυνας των συνόρων. Ο λόγος;  Έχουν αναπτυγμένες τις αισθήσεις της αφής, της ακοής, της όσφρησης και της αντίληψη του κινδύνου που τούς κρατούν σε εγρήγορση.  Η γνώση  μεταφέρεται μόνο από γενιά σε γενιά. Βεδουίνους χρησιμοποιεί και η Ιορδανία όπως και η Αίγυπτος, ιδίως στην περιοχή του Σινά.

ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ στους διαλόγους της τηλεοπτικής σειράς του ΑΝΝΤΕΝΑ «H Μάγισσα», που πραγματεύεται καταστάσεις  του 1817,  ακούμε τη λέξη «σύγκρια».  Ο όρος πιθανότατα προκύπτει από τη λέξη συγκυρία (συν+κυρία) και αφορά την Αναστασία, τη μάνα του Μάρκου Λάσκαρη, πρωτότοκου γιου του καπετάνιου και άρχοντα της Μάνης Μιχαήλ, αφού η σύζυγός του Δαμιανή, καθυστέρησε να φέρει στον κόσμο τον πολυπόθητο γιο.

Το έθιμο το συναντάμε στη Μάνη, από τα μέσα του 17^ου αιώνα, αφού σκοπός κάθε Μανιάτικης  πατριάς, ήταν να αυξήσει τη δύναμή της μέσω της γέννησης αρσενικών.

Τον γιο τον έλεγαν τότε «τουφέκι». Αν λοιπόν η πρώτη σύζυγος ενός Μανιάτη δεν έκανε παιδιά ή γεννούσε μόνο θηλυκά, τότε ο άνδρας είχε το δικαίωμα να πάρει μια δεύτερη σύζυγο και να τη φέρει στο σπίτι. 

Αξίζει  να σημειωθεί ότι αν και ο ρόλος της «σύγκριας» θεωρείτο υποτιμητικός, η πράξη ήταν δικαιολογημένη και όχι κατακριτέα. Η κοπέλα καταγόταν συνήθως από κατώτερη οικογένεια. Της παραχωρείτο δωμάτιο στο αρχοντικό με περιορισμένα όμως προνόμια. Το επάνω χέρι το είχε η νόμιμη σύζυγος. Το έθιμο κράτησε μέχρι το 1930.

Κλαίρη Γαζή